Het schaarse licht - Nino Haratischwili

Roman

De foto, die als een soort inleiding bij deze expositie moet fungeren, heeft niet zo'n sprekende titel als haar andere foto's, er staan alleen, heel eenvoudig, een plaatsnaam en een jaartal bij: Tbilisi, 1987. Ik blijf als aan de grond genageld staan, ik kan me niet verroeren en er komt een stroom van beelden in me op, ik heb geen andere keus ik moet me laten meeslepen, het heeft geen zin om tegen iets te vechten wat overeenkomt met een natuurkracht. Ik ben machteloos, ik ben plotseling weer kind, ik ben weer degene die me vanaf deze foto aankijkt.

Tbilisi, 1987

Keto groeit samen met haar vader en oudere broer Rati op in Het Hofje, een woonwijk in Tbilisi die een microkosmos op zichzelf is. Nieuwe inwoners in Het Hofje trekken onmiddellijk de aandacht en worden onderworpen aan een keuring. Maar wanneer de gezinnen van Dina, Ira en Nene in Het Hofje komen wonen, voelt het anders. Ondanks enkele obstakels worden de vier meisjes, hartsvriendinnen. Maar een onbezorgde jeugd hebben ze allerminst. Ze beleven hun tienerjaren in een turbulente tijd. Onder de conservatieve leiding van Dzjoember Patiasjvili vinden massaal gewelddadige protesten en hongerstakingen plaats. Maar ook in Het Hofje is er een duidelijke rangorde, en wie zich daar niet aan houdt, komt in diskrediet bij alle anderen, met desastreuze gevolgen van dien.

Brussel, 2019

Anano, geeft een fototentoonstelling met de foto's van haar zus Dina. De vriendinnen komen na jaren terug samen. De confrontatie is hard en herinneringen dringen zich op. Hebben ze het in zich om de jarenlange stilte op te heffen?

Het schaarse licht, een stevige klepper, met flinterdunne, zijdezachte pagina's. Heerlijk vind ik dat!

Maar er is veel meer dan dat in dit imposante boek. Nino Haratischwili zorgt voor een langzame, maar intrigerende opbouw van het verhaal, tot aan het bittere einde houdt ze het mysterie voor zich. De personages, die talrijk aanwezig zijn, worden mondjesmaat aan het verhaal toegevoegd, zodat je niet overweldigd wordt door het aantal personages en telkens ruim de kans krijgt om ze beter te leren kennen. De personages zijn tot in de puntjes uitgewerkt en ze geven je het gevoel hun werkelijk te kennen. Het verhaal wordt verteld vanuit het perspectief van Keto, die na het lezen van dit boek als een beste vriendin voelt.

Nino Haratischwili schreef met Het schaarse licht een magistraal verhaal, op de achtergrond van een turbulent tijdperk. Op poëtische wijze neemt ze je mee naar Tbilisi, waar je meegesleept wordt in de vriendschap van de meiden maar ook in de onontkoombare rangorde van hun microkosmos Het Hofje. Een verhaal dat geweld niet schuwt, maar het licht werpt op de ware wereld van corruptie, wraak , verraad en represailles. Met als een kern een onverwoestbare vriendschap.

Het schaarse licht kruipt diep onder je huid en laat je niet meer los.

Zij aan zij blijven we voor de foto staan. We ademen in hetzelfde ritme, onze borstkas gaat in hetzelfde tempo op en neer, zo staan we met z'n drieën voor de erfenis van de vierde en we vragen ons af wat die meisjes op de foto gemeen hebben met ons, de volwassen vrouwen die er nu schouder aan schouder voor staan.

Deze paragraaf wilde ik graag met jullie delen

Ik kon haar onmogelijk vertellen wat er op dat moment door mijn hoofd ging. Ik kon haar onmogelijk vertellen dat je in onze stad niet kon houden van degene van wie je hield. Want in onze stad liepen de mensen weg voor hun wensen. In onze stad moest je van je verlangens afzien om jezelf niet in het ongeluk te storten. Je leerde een vreemde voor jezelf te worden, dat was de beste manier om in onze stad je draai te vinden. In onze stad waren de meeste meisjes poezelig en ragfijn, ze waren gemaakt om aan de eer van hun man te weven en warm brood voor hem te bakken, ze waren er om zijn verwachtingen te weerspiegelen. In onze stad waren de meisjes goudvissen, waarvoor jongens een aquarium moesten bouwen om er hun allerliefste vissen in te laten zwemmen. In onze stad waren de meisjes vleugelloze engelen, aan dunne draadjes vastgehouden door moeders, tantes en grootmoeders, die vroeger ook niet weg mochten vliegen.

Specificaties

Uitgever: Meridiaan

Prijs: Luxe paperback €34,99 E-book €17,99

Publicatiedatum: 27 oktober 2022

Aantal pagina's: 784

ISBN: 9789493169838

Met dank aan Uitgeverij Meridiaan voor het recensie-exemplaar. Dit heeft mijn mening niet beïnvloed.